Sposoby układania cegieł

W zasadzie można wyróżnić tyle wiązań, ile pomysłów ma projektant. Cegła dzięki swojemu prostokątnemu kształtowi daje praktycznie nieograniczone możliwości kreowania powierzchni muru. Jest jednak co najmniej kilkanaście rodzajów wiązań, które funkcjonują w architekturze pod osobnymi nazwami i są powszechnie rozpoznawalne.

Podstawowe różnice pomiędzy poszczególnymi odmianami to wariant ułożenia cegieł - w niektórych wiązaniach widocznie są jedynie wozówki cegieł, czyli boki z dłuższą podstawą; w pozostałych wykorzystuje się także główki, czyli boki węższe.

Wiązania wozówkowe

Wiązania opierające się wyłącznie na wozówkach są łatwiejsze i szybsze do wykonania, dlatego cieszą się dużą popularnością mimo jednostajnego rysunku lica muru w porównaniu do innych wariantów ułożenia cegieł. Wiązania wozówkowe różnią się między sobą sposobem rozmieszczenia cegieł, które mogą być przesunięte o ? długości (tzw. wiązanie średnie) lub o ? długości (tzw. wiązanie dźwigające). Cegły w wiązaniu mogą być zlokalizowane w kolumnie (w pionie) lub np. schodzić ukośnie w dół.

Wiązania główkowe

Wiązania główkowe mają wiele odmian, ponieważ murowanie cegieł tak, by na zewnątrz była widoczna jej główka, można zrealizować na wiele sposobów.

Popularne są wiązania dzikie, czyli nieregularne rozmieszczenie główek w płaszczyźnie muru. Na 1 m? przypada zwykle ok. 5 główek.
Inaczej jest w przypadku wiązań flamandzkich czy kowadełkowych. Te wywiedzione z flamandzkiej architektury polegają na naprzemiennym układaniu cegieł stroną wozówkową i główkową, dzięki czemu powstaje swoista szachownica.

Wiązanie kowadełkowe jest prawie identyczne, ale zamiast jednej wozówki między główkami układane są dwie. Pewne podobieństwo można także zauważyć w wiązaniu holenderskim, gdzie w jednym rzędzie wykorzystuje się naprzemiennie krótszą i dłuższą stronę cegły, natomiast w rzędzie poniżej stosuje się same główki.

Z kolei wiązanie gotyckie, zwane też polskim, opiera się na murowaniu główek w kolumnie, przy czym każda główka jest przesunięta o połowę długości względem cegieł w rzędzie nad i pod nią. Zaletą tego wiązania jest estetyczny rysunek powierzchni licowej, wadą - trudniejsza praca murarza. Jeśli między główkami zamiast jednej wozówki wmuruje się dwie, z wiązania gotyckiego powstanie wiązanie śląskie.

Główkowe czy blokowe?

To, jaką różnicę w wyglądzie muru może wywołać rodzaj zastosowanego wiązania dobrze widać na przykładzie wiązania główkowego i blokowego. To pierwsze polega na wymurowaniu całej powierzchni wyłącznie główkami cegieł ? elewacja sprawia wtedy wrażenie mozaiki drobnych kwadratów. Zupełnie inaczej prezentuje się płaszczyzna ściany w przypadku wiązania blokowego, które w dużej mierze polega na murowaniu stroną wozówkową - główką pojawia się tylko co ok. 4 cegły.

#zdjecie1#Wiązania krzyżowe i inne propozycje

• Wiązania krzyżowe. Polegają na naprzemiennym ułożeniu główek i wozówek cegieł w taki sposób, że powstaje kształt podobny do krzyża, stąd ich nazwa. Może być to wzór powtórzony na całej wysokości muru, jeden pod drugim, albo np. pojedynczy ?krzyż? rozmieszczony w odstępach. Nie ma tu w zasadzie żadnych ograniczeń.
• Wymurowanie części cegieł na płasko, w tradycyjny sposób, a pozostałych prostopadle do nich ? tak, że część cegły wystaje na zewnątrz powierzchni muru, tworząc swoiste ?kolce?. Te oryginalne wiązania spotkać można np. nad oknami lub nawet na większości powierzchni elewacji.
• Ustawienie cegieł w pionie, czyli całkowite zerwanie z klasyczną zasadą murowania prostopadłościanów z gliny. Taki zabieg wykorzystano m.in. na elewacji Centrum Wymiaru Sprawiedliwości w Debreczynie na Węgrzech. Dzięki oryginalnemu wiązaniu oraz nieregularnej strukturze tej ręcznie formowanej cegły efekt końcowy jest naprawdę wyjątkowy.