Jak czytać informacje na opakowaniach energooszczędnych żarówek
Wyjaśniamy, jak korzystać z informacji o produkcie podanych na opakowaniu żarówki.
- Strumień świetlny (w lumenach). Pomiar w lumenach (lm) strumienia świetlnego emitowanego przez żarówkę pozwala na bezpośrednie porównanie ilości światła. Wraz z wprowadzeniem nowych, energooszczędnych produktów porównywanie watów straciło sens, a nawet może wprowadzać w błąd. Żarówka o strumieniu świetlnym 1300–1400 lm jest odpowiednikiem tradycyjnej żarówki o mocy 100 W, strumień 920–970 lm to odpowiednik 75 W, 700–750 lm to 60W, 410–430 lm to 40 W, a 220–230 lm odpowiada 25 W.
- Efektywność energetyczna. Na mocy rozporządzenia najbardziej energochłonne żarówki wycofywane są z rynku. Warto jest jednak sprawdzić etykietę efektywności energetycznej, aby przekonać się, jak energooszczędna jest dana żarówka, ponieważ nadal istnieją między nimi duże różnice. Do wytworzenia takiego samego strumienia świetlnego świetlówka kompaktowa (klasy A) zużyje zaledwie jedną trzecią energii, której potrzebowałaby ulepszona żarówka halogenowa (klasy C). Wybierając najbardziej energooszczędne produkty, można zatem sporo zaoszczędzić.
- Żywotność. Czas świecenia żarówki wyrażony jest w liczbie godzin. Średni czas pracy pojedynczej żarówki wynosi tysiąc godzin rocznie – wyliczenie to opiera się na założeniu, że żarówka świeci średnio przez trzy godziny dziennie. Żarówki, które świecą się bez przerwy, zużyją się szybciej, a te, które są rzadko zapalane, będą służyć dłużej. W przypadku niektórych świetlówek kompaktowych również to, ile razy żarówkę się zaświeci i zgasi, w praktyce wpłynie na czas jej działania (zobacz „Liczba cykli włącz/wyłącz”). Żywotność żarówek może wynosić od tysiąca godzin w przypadku żarówek tradycyjnych do 15 tys. godzin w przypadku najlepszych świetlówek kompaktowych i żarówek LED (diodowych). Dłuższy czas świecenia oznacza większą wygodę – mniej problemów z kupnem i wymianą żarówek. Dlatego powinno się go też brać pod uwagę przy porównywaniu cen różnych produktów.
- Barwa światła (temperatura barwowa). Podczas gdy klasyczne żarówki zawsze dają światło takiej samej barwy (ciepła biel), świetlówki kompaktowe i żarówki LED oferują szerszy wachlarz temperatury barwowej (wyrażonej w kelwinach). Różnice te mogą być ważnym czynnikiem przy wyborze żarówki. Wybierz temperaturę barwową 2700 K lub kolor światła „ciepły biały”, aby stworzyć efekt sprzyjający odpoczynkowi, bądź temperaturę 4000 K lub kolor „zimny biały”, aby przy tym świetle pracować.
- Liczba cykli włącz/wyłącz. Informacja ta jest szczególnie ważna w przypadku świetlówek kompaktowych (kompaktowych lamp fluorescencyjnych). Standardowej świetlówki kompaktowej (liczba cykli włącz/wyłącz: 3000–6000) nie powinno się instalować w miejscach, w których będzie się ją zapalać dość często, czyli częściej niż średnio trzy razy dziennie, np. w toalecie lub na korytarzu z czujnikami ruchu. Częste zapalanie może znacznie skrócić żywotność podaną na opakowaniu. Istnieją też jednak specjalne świetlówki kompaktowe dostosowane do tego rodzaju miejsc, które mogą przetrwać do miliona cykli włącz/wyłącz. Natomiast na inne źródła światła (takie jak ulepszone żarówki halogenowe) nie ma wpływu to, ile razy je włączamy i wyłączamy.
- Czas nagrzewania. Informacja ta jest szczególnie ważna dla świetlówek kompaktowych. Standardowa świetlówka kompaktowa potrzebuje trochę więcej czasu, aby się nagrzać i osiągnąć pełny strumień świetlny, niż w przypadku innych technologii (do 2 sekund na zapalenie i do 60 sekund na osiągnięcie 60 proc. swojego strumienia świetlnego). Dostępne są też jednak specjalne świetlówki kompaktowe, które włączają się prawie tak szybko, jak inne rodzaje żarówek (np. ulepszone żarówki halogenowe).
- Temperatura działania. Świetlówki kompaktowe i żarówki LED są bardziej wrażliwe na temperaturę niż ulepszone żarówki halogenowe. Bardzo ważne jest wybranie takiej żarówki, która będzie działać dobrze w temperaturach panujących w miejscu, do którego jest przeznaczona. W przypadku oświetlenia zewnętrznego w strefach klimatycznych charakteryzujących się mroźnymi zimami najlepiej jest wybrać żarówkę, która pracuje dobrze również w minusowej temperaturze, inaczej w zimowe noce strumień świetlny może być słabszy.
- Wymiary żarówki. Zanim kupisz i spróbujesz zainstalować w lampie lub żyrandolu żarówkę innej technologii niż dotychczas, sprawdź, czy na pewno nowa żarówka będzie do nich pasować.
- Co zrobić z zużytymi świetlówkami kompaktowymi i żarówkami LED? Żarówki te zawierają złożone układy elektroniczne i nie powinny być wyrzucane wraz normalnymi odpadami domowymi. Informuje nas o tym logo przedstawiające przekreślony pojemnik na śmieci. Należy je oddać do sklepu z artykułami oświetleniowymi lub do punku zbiórki odpadów sprzętu elektronicznego (w zależności od kraju).